Ο θάνατος του μικρομεσαίου

_____________________________________________________________________________________________
Όχι μόνο η αντιπολίτευση αλλά και μεγάλη μερίδα βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας πνέει μένεα εναντίον των έκτακτων οικονομικών μέτρων της κυβέρνησης. Κρούουν επίσης τον κώδωνα του κινδύνου ότι χάνεται οριστικά ο «μεσαίος χώρος» για την κυβερνητική παράταξη.

Επειδή, όμως, πολλά λέγονται και γράφονται γι αυτόν τον «μεσαίο χώρο» και την καταστροφή που τον απειλεί, θεωρούμε σκόπιμο να επαναλάβουμε μερικές παλαιότερες σκέψεις που δίνουν κατά την γνώμη μας την πραγματική διάσταση του προβλήματος.

Η ύπαρξη του μέσου νοικοκυριού αποτέλεσε επί δεκαετίες τον κορμό της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Κάθε μέση οικογένεια, είχε μια βασική οικονομική θεωρία που προσπαθούσε να εφαρμόζει: Ελάχιστα, η απολύτως ελεγχόμενα, χρέη (δόσεις), τακτική αποταμίευση, ακίνητη ιδιοκτησία, αλληλοϋποστήριξη μεταξύ των μελών της. Με την τρόπο αυτό, αν δεν αυξανόταν η οικογενειακή περιουσία, δεν έλειπαν ποτέ τα μέσα για την αντιμετώπιση των «βασικών αναγκών» (σπουδές, αρρώστιες) ή ακόμα και μιας «στραβής».

Το μοντέλο αυτό - που εκτός από τα νοικοκυριά χαρακτήριζε και την κυρίαρχη μικρομεσαία επιχείρηση στην Ελλάδα - άρχισε να ναρκοθετείται από τα τέλη της δεκαετίας του 80. Στην αρχή εξορίστηκε ιδεολογικοπολιτικά ως επαίσχυντος «μικροαστισμός» με την παρά φύσιν σύμπραξη της Αριστεράς των «ταξικών συγκρούσεων» με την Δεξιά των life-style οραμάτων και της υπερκατανάλωσης. Οι μικρομεσαίοι (ο κορμός ανέκαθεν της χώρας) κατάντησε έτσι ένας όχλος παρόμοιος με τον ρωμαϊκό, που είχε χάσει την περιουσία του, τον κυνηγούσανε οι πιστωτές του κι αυτός ζητούσε από τους Καίσαρες κι άλλη κατανάλωση για να φωνάζει «ζήτω».

Ακολούθησε η κατάρρευση του σε πραγματική βάση και σε δυο φάσεις. Η πρώτη φάση ήταν εκείνη με τις χρηματιστηριακές φούσκες επί Σημίτη, όταν κυνηγώντας το όραμα του «να γίνουμε Ωνάσηδες» (πραγματικός μικροαστισμός) οι «νοικοκύρηδες» έχασαν το μεγαλύτερο μέρος των αποταμιεύσεών τους. Η δεύτερη φάση άρχισε να συντελείται επί οικονομικής κρίσης και κυβέρνησης Καραμανλή, όπου οι μικρομεσαίοι χάνουν και τα υπόλοιπα.

Τι απομένει; Αυτό που συνέβη σε εκατοντάδες άλλες παρόμοιες περιπτώσεις στην ιστορία: Αργά ή γρήγορα οι ήσυχοι νοικοκυραίοι θα μεταλλαχθούν σε οργίλο λαό, που θα κτυπάει τις κατσαρόλες και θα κραυγάζει «στην πυρά» σε εκείνους που ζητωκραύγαζε πριν από λίγο.

Κι αν μας έχει διδάξει κάτι η Ιστορία, είναι ότι οι καταστάσεις σήψης και παρακμής οδηγούν πάντα σε ανατροπές.

Βέβαια, αυτή η παράσταση θα τραβήξει πολύ ακόμα. Γιατί ο όχλος δεν έχει ούτε κοινωνική συγκρότηση, ούτε δυνατότητα να σκεφθεί δημιουργικά. Βιώνει απλώς την γενικευμένη απαξία, αποτελώντας και ο ίδιος μαζί με τους άρχοντες μέρος της ίδιας παρακμής. Ως εκ τούτου, η πολιτική ανατροπή θα είναι βασανιστική ως προς την διαδικασία, αλλά αιφνιδιαστική ως προς το αποτέλεσμα. Το ίδιο συνέβη άλλωστε και με άλλους, πολύ πιο «μεγάλους» και ικανούς από αυτούς που περιφέρουν σήμερα τη γελοία ματαιοδοξία τους στα καφέ του Κολωνακίου και τις βίλες της Εκάλης.

anti-web

Πέντε χρόνια οι τράπεζες έχουν υπερκέρδη ! Δεν υπάρχει πλέον έλληνας που να μην έχει δανειστεί και να μην χρωστά στις τράπεζες ! Και την ώρα που ξεσπάει η κρίση η κυβέρνηση του "καταλληλότερου" έσπευσε να δώσει 28 δις (από τον φόρο των ελλήνων πολιτών) στις τράπεζες ! Και τώρα που επιχειρεί ο διάδοχος του Αλογοσκούφη να εμφανιστεί στην Ε.Ε. ισχυριζόμενος ότι παίρνει μέτρα, αντί να φορολογήσει τις μεγαλοεπιχειρήσεις - και τις τράπεζες- που έχουν υπερκέρδη, επιτίθεται και πάλι στους μικρομεσαίους .... ! Κυβέρνηση εντολοδόχος των μεγάλων συμφερόντων.